Ψυχολογικό Συμβόλαιο στην εργασία: Τι σημαίνει
Reading Time: 1 minute Στην καθημερινή επαγγελματική ζωή, υπάρχουν συμφωνίες που δεν καταγράφονται σε χαρτί, αλλά επηρεάζουν βαθιά τη σχέση ανάμεσα στον εργαζόμενο και τον εργοδότη. Αυτές οι συμφωνίες λέγονται Ψυχολογικά Συμβόλαια.
Τι είναι το Ψυχολογικό Συμβόλαιο;
Το Ψυχολογικό Συμβόλαιο είναι το σύνολο των άρρητων προσδοκιών που έχει ένας εργαζόμενος από την επιχείρηση — και αντίστροφα.
Δεν είναι το τυπικό συμβόλαιο που υπογράφεται. Είναι αυτό που “υπογράφεται σιωπηρά”, από την πρώτη επαφή:
■ Πώς περιμένεις να σε αντιμετωπίζουν;
■ Τι θεωρείς “δίκαιο”;
■ Πόση ασφάλεια νιώθεις όταν δίνεις το καλύτερό σου;
■ Τι σημαίνει “εκτίμηση” για εσένα;
Παραδείγματα Ψυχολογικού Συμβολαίου
■ Ο εργαζόμενος αναμένει σεβασμό, διαφάνεια και εξέλιξη.
■ Η επιχείρηση προσδοκά δέσμευση, διαθεσιμότητα, προσαρμοστικότητα.
Όταν αυτά συμβαδίζουν, η συνεργασία ανθίζει. Όταν όμως σπάσει το ψυχολογικό συμβόλαιο, δημιουργούνται:
■ Απογοήτευση.
■ Απόσυρση.
■ Παθητική αντίσταση.
■ Ή ακόμη και burnout.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό;
Γιατί το ψυχολογικό συμβόλαιο:
■ Δεν είναι επίσημο αλλά βιώνεται έντονα.
■ Εξηγεί γιατί κάποιος “παραιτείται ψυχικά” χωρίς να φύγει ποτέ.
■ Συνδέεται με την αφοσίωση, την εμπιστοσύνη και την παραγωγικότητα.
Πώς επηρεάζει ηγεσία & κουλτούρα
Η ηγεσία έχει τεράστιο ρόλο:
■ Όταν τηρεί τις υποσχέσεις της (άμεσες ή έμμεσες), ενισχύει την εμπιστοσύνη.
■ Όταν παραβιάζει το άτυπο συμβόλαιο, χάνεται η αίσθηση δίκαιης μεταχείρισης.
Η κουλτούρα της επιχείρησης καθορίζει ποιες προσδοκίες είναι θεμιτές και ποιες θεωρούνται “πολυτέλεια”.
Πρακτικά, τι σημαίνει; ✨
Μια επιχείρηση που αναγνωρίζει την ύπαρξη ψυχολογικού συμβολαίου:
■ Συζητά τις προσδοκίες ξεκάθαρα από την αρχή.
■ Φροντίζει για διαρκή και αυθεντική επικοινωνία.
■ Και όταν κάτι αλλάζει, το εξηγεί με σεβασμό.
Προσωπική προσέγγιση
Στη δουλειά μου, έχω δει ανθρώπους να “σβήνουν” σε δουλειές που τυπικά ήταν σωστές — αλλά ψυχικά είχαν παραβιαστεί. Γιατί αυτό που πονάει δεν είναι πάντα η εργασία, αλλά το ότι νιώθεις αόρατος, προδομένος ή παραγκωνισμένος.
Το ψυχολογικό συμβόλαιο δεν φαίνεται. Αλλά είναι πάντα εκεί.
Μια ομάδα δεν αποδίδει επειδή “πρέπει”. Αποδίδει όταν νιώθει ότι η προσπάθειά της έχει νόημα και αναγνώριση.
