Οργανωσιακή κουλτούρα: Καλλιεργείται ή προκύπτει;

Η οργανωσιακή κουλτούρα είναι το “αόρατο σύστημα” που καθορίζει πώς λειτουργούν οι άνθρωποι μέσα σε έναν οργανισμό.

Δεν είναι μόνο οι αξίες στον τοίχο ή οι λέξεις στο site. Είναι το πώς φέρονται οι άνθρωποι όταν κανείς δεν τους κοιτάζει.

Και το μεγάλο ερώτημα: η κουλτούρα συμβαίνει από μόνη της ή χτίζεται συνειδητά;

Τι είναι οργανωσιακή κουλτούρα;

Είναι:
■ Οι συμπεριφορές που επαναλαμβάνονται.
■ Οι κανόνες (ρητοί ή άρρητοι) που διαμορφώνουν τη συνεργασία.
■ Οι αντιδράσεις σε κρίση.
■ Η στάση απέναντι στον λάθος, την καινοτομία, την αλλαγή.

➡️ Η κουλτούρα φαίνεται στις λεπτομέρειες: ποιος μιλά πρώτος, ποιος ακούγεται, τι θεωρείται “φυσιολογικό”.

Προκύπτει ή καλλιεργείται;

Και τα δύο.

Προκύπτει όταν αφήνεται στην τύχη.
➤ Τότε η κουλτούρα “σχηματίζεται από τα κάτω”, και πολλές φορές αντιφάσκει με το επίσημο αφήγημα.

Καλλιεργείται όταν υπάρχει πρόθεση, παρατήρηση και συνέπεια.
➤ Τότε λειτουργεί ως φορέας ταυτότητας και εργαλείο στρατηγικής.

Πώς καλλιεργείται μια υγιής κουλτούρα;

■ Με καθημερινά παραδείγματα από την ηγεσία.
■ Με συγκεκριμένες πράξεις ευθυγράμμισης (τι επιβραβεύεται, τι αποδοκιμάζεται).
■ Με ανοιχτή επικοινωνία και feedback.
■ Με χώρο για την ανθρώπινη έκφραση (όχι μόνο για την απόδοση).
■ Με ευθυγράμμιση των διαδικασιών με τις αξίες.

Τι συμβαίνει όταν δεν καλλιεργείται;

■ Εμφανίζονται υποκουλτούρες και εσωτερικές συγκρούσεις.
■ Επικρατεί αμυντικότητα ή φόβος.
■ Υπάρχει αποσύνδεση ανάμεσα στην ηγεσία και την ομάδα.
■ Οι άνθρωποι δεν ανήκουν — απλώς εκτελούν.

Προσωπική εμπειρία ✨

Έχω δει οργανισμούς με εξαιρετικές ιδέες να “πέφτουν” επειδή η κουλτούρα δεν υποστήριζε την πράξη.

Και άλλους, που μέσα από απλές αλλά συνεπείς πρακτικές, έχτισαν περιβάλλον εμπιστοσύνης και ανάπτυξης.

Γιατί η κουλτούρα, τελικά, είναι ό,τι επιτρέπεις και ό,τι ενισχύεις κάθε μέρα.

Η κουλτούρα είναι το έδαφος. Αν είναι γόνιμο, όλα μπορούν να ανθίσουν.