Εργασιακή Εξουθένωση (Burnout): Τι την προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται

Η εργασιακή εξουθένωση (ή burnout) δεν είναι απλώς «κούραση». Είναι ένα βαθύ, ψυχοσωματικό και συναισθηματικό φαινόμενο, που επηρεάζει τη σκέψη, τη διάθεση, την υγεία και τις σχέσεις σου — προσωπικές και επαγγελματικές.

Και, όπως δείχνουν οι μελέτες, δεν είναι πια εξαίρεση. Είναι επιδημία.

Τι είναι το Burnout;

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ (Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας), το burnout είναι μια κατάσταση χρονικού στρες στον εργασιακό χώρο, που δεν έχει διαχειριστεί αποτελεσματικά.

Εκδηλώνεται με τρία βασικά χαρακτηριστικά:

■ Συναισθηματική εξάντληση.
■ Αποπροσωποποίηση (κυνισμός, απόσυρση, αδιαφορία).
■ Μειωμένη αίσθηση προσωπικής αποτελεσματικότητας.

Τι το προκαλεί; ⚠️

Το burnout δεν προκαλείται μόνο από “πολλή δουλειά”. Συχνά προκύπτει από:

■ Έλλειψη νοήματος ή αναγνώρισης.
■ Συγκρούσεις ρόλων ή θολά καθήκοντα.
■ Τοξικό εργασιακό περιβάλλον.
■ Παραβίαση του ψυχολογικού συμβολαίου.
■ Συνεχή διαθεσιμότητα χωρίς όριο (πάντα “σε αναμονή”).
■ Προσωπικά βιώματα που συναντούν την πίεση της δουλειάς.

Πώς το καταλαβαίνεις;

■ Δεν έχεις πια ενέργεια, ακόμα κι αν κοιμήθηκες.
■ Νιώθεις ότι δεν έχει νόημα ό,τι κι αν κάνεις.
■ Αρχίζεις να γίνεσαι κυνικός ή απόμακρος.
■ Κάνεις τα απαραίτητα — τίποτα παραπάνω.
■ Σκέφτεσαι διαρκώς “δεν αντέχω άλλο”.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Η αντιμετώπιση δεν είναι “κάνε διακοπές”. Είναι ολιστική και ουσιαστική.

Πρώτο βήμα: Αναγνώριση
Η επίγνωση ότι κάτι δεν πάει καλά, και δεν είναι αδυναμία σου.

Δεύτερο βήμα: Υποστήριξη
■ Ψυχοθεραπεία για επεξεργασία των αιτίων και αναγνώριση των προσωπικών μοτίβων.
■ Αξιολόγηση της εργασιακής σου ταυτότητας (είμαι εκεί που θέλω να είμαι;).
■ Καθορισμός ορίων και διεκδίκηση χώρου/χρόνου.
■ Αν χρειαστεί, παρέμβαση στο ίδιο το εργασιακό πλαίσιο (επαναπροσδιορισμός ρόλων, αλλαγή θέσης ή κουλτούρας).

Προσωπική στάση ✨

Όταν συναντώ ανθρώπους με burnout, βλέπω πίσω από την κόπωση έναν άνθρωπο που κάποτε έδωσε πάρα πολλά — χωρίς ανταπόκριση, χωρίς αναγνώριση, χωρίς χώρο να είναι ο εαυτός του.

Το burnout δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Είναι κραυγή για νόημα, όριο και αλήθεια.

Αν νιώθεις ότι δεν μπορείς άλλο, ίσως είναι γιατί προσπαθείς πολύ καιρό χωρίς στήριξη. Δεν χρειάζεται να συνεχίσεις έτσι.